13 Haftalık Gebelik

Hamileliğin ilk 3 ayını geride bırakan anne adayları farklı fiziksel ve duygusal belirtiler yaşamaya başlar. 13 haftalık hamilelikte birtakım bedensel değişiklikler görülmeye başlanır. Değişiklikler arasında göğüs, karın ve kalça bölgelerinde hafif şişkinlikler oluşması mevcuttur. Bahsedilen değişiklik sebebiyle daha rahat giysiler tercih edilmesi önemlidir. Hamilelik giysilerine henüz geçmemiş olan anne adayları bedeni sıkmayan, rahat kesime sahip tişört, eşofman, bluz gibi giyim eşyalarını değerlendirebilir.

Bir başka değişim ise göğüslerin süt üretimi için hazırlanmaya başladığı 13 haftalık gebelik döneminde göğüsteki yumruların hissedilebilir olmasıdır. Süt kanallarında meydana gelen hareketlilik, yumruları oluşturabilir. Ayrıca 13 haftalık gebelikte bebek hareketleri de hissedilmeye başlanır. Buna ek olarak düşük ihtimali de ilk üç aylık döneme göre azalmaya başlar.

13 haftalık hamilelik döneminde sabah bulantıları hafiflemeye başlar. Bulantıların azalması ile birlikte anne adayı kendini daha iyi ve enerjik hisseder. Ancak mide ekşimesi olarak bilinen hafif gaz sıkıntıları devam edebilir.

13 Haftalık Gebelik Kaç Aylıktır?

13 haftalık bebek, üç aylık hamilelik anlamına gelir. Üç ay bir hafta olarak belirtilebilen 13 haftalık gebelik anne adayının hamilelik sürecine yavaş yavaş adapte olması için önemli bir süreçtir.

İlk üç ayın bittiği dönemde fetüs gelişmeye devam eder. Üreme organları da oluşmaya ve gelişmeye devam eder. Ancak 13 haftalık bebek ultrason görüntüsünde cinsiyet net olarak görülmeyebilir. İlerleyen dönemde ise gelişen üreme organları cinsiyet konusunda net bir bilgi verebilir.

13 Haftalık Bebek Görüntüsü Nasıldır?

Bu dönemde bebeğin ultrasonda görüntüsü hareketli ve gelişmiştir. Ayrıca bu döneme kadar baş kısmı bedene göre biraz daha büyük görünebilir ancak bu haftadan itibaren durum değişmeye başlar. Bebeğin başı, bebeğin vücudunun üçte biri kadardır. Üreme organlarında ise gelişim devam eder.

13 haftalık bebek hareketleri daha net şekilde görülmeye başlanır. Ayrıca bazı bebeklerin 13 haftalık ultrason görüntülerinde parmaklarını emdikleri görülebilir.

13 Haftalık Hamilelikte Bebek Gelişimi Nasıl Olur?

13 haftalık gebelik gelişimi tüm hızla devam eden bir süreçtir. 13 haftalık gebelik görüntüsünde bebeğin elleri, ayakları ve parmakları görülebilir. El ve ayak tırnakları gelişmeye başlar. Dış kulaklar ve dişlerin geliştiği bu dönemde bebek tam anlamıyla şekillenir. Gövdeye göre büyük olan baş kısmı giderek vücut ile uyumlu hâle gelir. Ayrıca böbrek ve idrar yolları çalışır hâle gelmiştir. Dolayısıyla bebeğin yuttuğu amniyotik sıvının dışarı atılması sağlanır.

13 haftalık bebek gelişimi anneye daha az huzursuzluk vererek ilerler. İlerleme devam ederken “13 haftalık bebek kaç cm?” sorusu merak edilebilir. Üçüncü ayın sonunda bebek yaklaşık 10 cm uzunluğuna gelir. Bebek büyümeye devam ettiği için 13 haftalık bebek hareketleri anne tarafından az da olsa hissedilmeye başlar.

13 Haftalık Bebek Anne Karnında Nerededir?

13 haftalık hamilelikte anne rahmi genişlemeye ve leğen kemiğini doldurmaya başlar. Rahmin de genişlemesi ile anne adayının karnı öne doğru çıkmaya ve büyümeye başlar. Dolayısıyla karın ve kasık ağrıları hissedilebilir. Ancak hamileliğe uyum dönemi olan ilk üç ay geride kaldığı için artık dengeli bir fiziksel durum meydana gelir. Annenin bedeni ilk üç ay içinde bebeğin varlığına alıştığı için daha sakin bir dönem başlar.

13 Haftalık Gebelikte Annedeki Değişiklikler Nelerdir?

Anne bedeni ve bebek 13 haftalık dönemde artık bir uyum içindedir. İlk üç aylık dönem geride kaldığı için annenin bedeni daha rahat bir süreç yaşamaya başlar. Sabah bulantıları ve uyku hâli azalır. Ancak bebeğin gelişimi ile birlikte kasık bölgesinde hafif rahatsızlık hissi yaşanabilir. Göğüs, kalça ve karın bölgelerinde genişlemeler nedeniyle ise çatlaklar oluşabilir. Doktor önerisi ile cilt çatlaklarını azaltmak ve iz kalmasını önlemek için çeşitli kremler kullanılabilir.

13 haftalık gebelikte anne adayında bir takım farklı şikayetler de gözlenebilir. Bu dönemde baş ağrısı, çarpıntı, hipotansiyon, iştahta artma, mide yanması, konstipasyon, karpal tunel sendromu, sırt ağrısı, deri değişiklikleri (stria), ciltte kaşıntı, normal vajinal akıntıda artma (lökore) ve round ligament ağrısı gibi rahatsızlıklar yaşanabilir.

Hamileliğin ilk üç ayında bulantı ve iştahsızlık nedeniyle iyi beslenemeyen anne adayları 13 haftalık dönemde daha konforlu bir yemek düzeni oluşturabilir. Bebeğin büyümeye başlaması ve rahmin genişlemesi anne adayında daha fazla besin ihtiyacı doğurur ve iştah artışı görülebilir.

13 haftalık gebelikte beslenme çok önemlidir. Hamilelikte doğru beslenmek hem anne adayı hem bebek için önem taşır. Sağlıklı beslenmek, yeterli ve dengeli bir diyet oluşturmakla mümkündür. Anne adaylarının hamilelik sürecinde nasıl beslenmesi gerektiği, besin maddelerini az veya çok tüketmesi gebeliğin durumuna göre değişebilir. Bazı gebeliklerde risk durumuna göre özel beslenme diyeti uygulanabilir. Anne adaylarının bilinçli olması ve uzman kontrolünde kilo alması hamilelik sürecinde kritik öneme sahiptir.

Gebeliğin ikinci trimester dönemi başlangıcı sayılan 13. haftada protein ihtiyacı karşılanmalı, yemekler sağlıklı yağlarla pişirilmelidir. Katı ve donmuş yağlardan hamilelik sürecinde uzak durulması ve zeytinyağı gibi daha sağlıklı yağların tercih edilmesi önemlidir. Hamilelik boyunca protein ihtiyacını karşılayan sağlıklı beslenme düzeni, doğum öncesi vitaminleriyle de desteklenebilir.

Anne adayları gebelik takibi sürecini uzman kontrolünde geçirdiği zaman gerekli tüm beslenme ihtiyaçlarını karşılayabilir. Hamilelik sürecinde sağlıklı beslenmek ve ideal kilo artışı yaşamak hem anne adayı hem bebek için çok önemlidir. Gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için uzman kontrolünde olmak önemlidir. Anne adayının sağlıklı beslenmesi, bebeğin gelişimini takip etmesi ve stresten uzak durması gerekir.

13 Haftalık Gebelikte Hangi Testler Yapılır?

Birinci trimesterin bittiği dönem olarak kabul edilen 13 haftalık gebelik ultrason görüntüsü tarama ve tanı amaçlı yapılır. Anne adayının anomali riski olan bebek doğurma potansiyeli bir takım testler sayesinde ortaya çıkar. Testlerin sonucuna göre daha detaylı taramalar yapılabilir. Taramaların kendine özgü riskleri vardır. Bu yüzden anne adayının potansiyel riskleri ve taramaların yapısını doktoruyla görüşmesi büyük önem taşır.

Birinci trimester tarama testi, Down sendromu ve Trizomi 18 gibi durumların risklerini tespit etmek için uygulanan erken testtir. Bir diğer test olan koryon villus örneklemesi testi de kromozom anomalileri açısından risk değerlendirmesi yapmak amacıyla kullanılır.

13 haftalık gebelik sürecinde yapılan ve kromozom anomalileri hakkında risk değerlendirmesi sunan birinci trimester tarama testi, anne adayından alınan kan örneği ile yapılır. Yaş, etnik köken, kan testleri ve ultrason görüntüleri birlikte değerlendirilir. Test sonuçlarının riskli çıkması kesin bir anomaliyi belirtmez sadece daha fazla tetkik yapılmasını öngörür.

Anne adayından alınan kan ile 5 dakika gibi kısa bir sürede kan taraması yapılır. Sonrasında ultrason uzmanı 20 ila 40 dakika arasında gerçekleştirilen bir görüntüleme yapar. Sonuçlar ise yaklaşık bir hafta sonrasında belli olur. Anne ve bebek için yan etki yaratmayan birinci trimester testleri %5 yanlışlık payı içerir. Gebelik sürecinde yapılan testlerin bilinmesi ve uygun zamanda yapılması hem anne adayının sağlığı hem bebeğin gelişimi için önem taşır.

Referanslar:

1. American Pregnancy Association. 13 Weeks Pregnant. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/week-by-week/13-weeks-pregnant/ adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
2. American Pregnancy Association. Baby Development Month By Month. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/week-by-week/baby-development-month-by-month/ adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
3. NHS. Week 13. https://www.nhs.uk/start-for-life/pregnancy/week-by-week-guide-to-pregnancy/2nd-trimester/week-13/ adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
4. Medical Park. Hamileliğin 13. Haftası - 13 Hafta Gebelikte Gelişim ve Yaşananlar. 2021. https://www.medicalpark.com.tr/hamileligin-13-haftasi/hg-2548#:~:text=Hamileli%C4%9Fin%2013.%20haftas%C4%B1%20ile%20birlikte,yani%20le%C4%9Fen%20kemi%C4%9Finin%20i%C3%A7erisini%20doldurmu%C5%9Ftur. adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
5. ZKTB. Gebeli̇kte Olağan Fi̇zi̇ksel Yakınmalar. 2017. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/379595 adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
6. Doç. Dr. Nermin Köşüş. Hamilelikte Beslenme. https://drnerminkosus.com/hamilelikte-beslenme/ adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
7. Özalper, B. Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2 (2). 270-278. 2014 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/391002 adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
8. American Pregnancy Association. Pregnancy Heath Wellness / Prenatal Vitamins. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/pregnancy-health-wellness/prenatal-vitamins/ adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.
9. American Pregnancy Association. Prenatal Testing. https://americanpregnancy.org/prenatal-testing/prenatal-tests/ adresinden Ağustos 2023 tarihinde erişilmiştir.