39 Haftalık Gebelik

Doğumun her an gerçekleşebileceği 39. hafta, bebeğinizle tanışmaya bir adım daha yaklaştığınız anlamına gelir. Bu haftadan itibaren doğum herhangi bir gün başlayabilir. 39 haftalık gebelik sırasında bebek artık büyümese de kilo almaya devam eder. Bebeklerin vücudu, doğumdan sonra ilk 6-12 ay boyunca enfeksiyona karşı açık olur. Anne, bebeğin enfeksiyonlarla savaşan bağışıklık sisteminin gelişmesi için gerekli olan antikorları plasenta yoluyla sağlar. Doğuma yaklaşıldığı için kadınlarda ise mukus tıpacı adı verilen madde vücuttan atılabilir.

Bebeğin akciğerleri ve beyni, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde gelişir. Bebeğe tam olarak gelişmesi için yeterli zaman verilmezse, doğumda ve daha sonra sağlık sorunları yaşanabilir. Bebekler ne kadar erken doğarsa o kadar çok solunum, beslenme, işitme ve görme gibi sağlık sorunları ve riskle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle planlı doğumlarda dahi 39. haftaya kadar beklenmesi faydalı olur. Bebeğin gelişim durumu ise 39 haftalık gebelik ultrason görüntüleri ile takip edilebilir.

39 Haftalık Gebelik Kaç Aylıktır?

Normal bir hamileliğin tam süresi 39 hafta olarak kabul edilir. Toplamda 3 aylık periyotlarla 3 trimesterdan oluşan gebelik döneminde bebeğin ve kadınların fiziksel değişimlerinin ve sağlıklı olup olmadıklarının kontrol edilmesi için hafta hafta takip yapılması önemlidir. Hafta takibinin yapılması tavsiye edilse de bazı kişiler bu haftaların kaçıncı aya denk geldiğini merak edebilir. 39 haftalık hamilelik, 9. ayın 4. haftasına tekabül eder. Bu da doğumun her an başlayabileceği anlamına gelir.

39 Haftalık Bebek Görüntüsü Nasıldır?

Bu dönemde bir karpuz büyüklüğünde olan bebeğin uzunluğu baştan topuğa kadar ortalama 50,7 cm’dir. 39 haftalık bebek kilosu ise yaklaşık 3,3 kilogramdır. Bebeğin başı pelvisin altında bulunabilir. Bu da rahmin üst kısmında hissedilen baskının hafiflemesine yardımcı olabilir. Ultrason sayesinde elde edilen 39 haftalık bebek görüntüsü ile bu gelişim kontrol edilebilir.

Yaklaşık 55 cm olan göbek kordonu, bazen bebeğin boynuna dolanabilir. Doğum sırasında kordonun üzerine baskı uygulanmadığı sürece bu durum sorun yaratmaz. Bazen kordonun dolanması nedeniyle sezaryen doğuma gerek duyulabilir.

Bebeğin cildi bu döneme kadar şeffaf olsa da artık cilt üzerinde sert bir tabaka vardır. Bu katman, ısı kontrolünü sağlarken iç organların korunmasına yardımcı olur. Beyaz, kremsi, mumsu bir madde olan vernix, bebeğin cildini kaplayarak rahimden çıkmasını kolaylaştırır. Bazen bu madde doğumdan önce yok olarak yalnızca cildin katlandığı yerlerde kalır.

Doğum sonrasında vücut ısısının dengelenmesi için bebeğin derisinin altında yağ birikmeye devam eder. 39 haftalık gebelik bebek kilosu da bu yağ tabakasından etkilenir. Ayrıca ölü cilt hücreleri yerini yeni hücrelere bırakmaya başlar. Bebeğin saçları ve tırnakları da gün geçtikçe uzamaya devam eder.

Doğum Belirtileri Nelerdir?

39 haftalık gebelik doğum belirtileri arasında mukus tıkacının ve suyun gelmesi bulunur. Kadınlarda bir miktar ince, beyaz renkte ve kokusuz akıntı görülmesi normaldir. Sarımsı ya da açık pembe akıntı ise mukus tıkacıdır. Bu, gebeliğin ilk dönemlerinde rahim ağzının kapatılmasını sağlayan yapışkan bir maddedir. Mukus tıkacının vücut tarafından atılması, doğumun yaklaştığının işaretlerinden biridir. Mukus, iç çamaşırında tek parça halinde ya da bir jel damlası gibi tuvalet kağıdının üzerinde olabilir. Birkaç saat ya da daha uzun sürede kaybolan daha küçük parçalar halinde de görülebilir. Rahim ağzı ise daha kısa, daha ince ve daha yumuşak bir forma bürünür.

Mukusun regl dönemlerinde olduğu gibi parlak kırmızı kanla birlikte gelmemesi gerekir. Kanama olduğu durumda vakit kaybetmeden bir sağlık kurumuna başvurulması faydalı olur. Acil tıbbi müdahale gerekebilir.

Doğum başladığında ise amniyotik kesenin zarı yırtıldığı için su gelir. Su, çok miktarda gelebileceği gibi damla şeklinde de gelebilir. Çoğu zaman doğum tamamen başlayana kadar gelmez. Bu durumda doğumun başlaması için sağlık görevlileri tarafından zarın yırtılması gerekir.

Doğumdan önceki son kontrollerde bu belirtiler takip edilebilir. Fiziki muayenede ise doktor rahim ağzının kalınlığını ve genişliğini ölçer. Rahim ağzı değişiklikleri, kesin olmamakla birlikte, vücudun doğuma hazır olup olmadığına dair bir fikir edinmenize yardımcı olabilir. Bu kontrollerde farklı doğum yöntemleri hakkında bilgi alındıktan sonra doğuma hazır olabilirsiniz.

39. hafta, bebeğin gelişimi açısından doğum için ideal dönemdir. Bazen 39. haftadan önce doğum kaçınılmaz olabilir. Bu dönemden önce planlanan doğumlar, yalnızca hamileliğin devamının anne ya da bebek için önemli sağlık riskleri oluşturması durumunda gerçekleştirilmelidir. Anne ve bebek sağlıklıysa doğum için bu haftaya kadar beklenmelidir.

39 Haftalık Gebelikte Annedeki Değişiklikler Nelerdir?

Leğen kemiğine yakın bir konumda bulunan bebeğin yavaş yavaş rahim ağzına doğru hareket etmesi ve omurgaya baskı yapması nedeniyle sırt ağrıları meydana gelir. Aynı zamanda karnın alt kısmında normalden fazla baskı hissedilebilir. 39 haftalık gebelikte kasık ağrısı ise hafif seyrettiği sürece normaldir.

39 haftalık gebelikte bebek hareketleri değişkenlik gösterebilir. Bebeğin hareketlerinin takip edilmesi 35. haftadan itibaren önemlidir. 39 haftalık gebelikte bebek çok hareketli olabilir. Yapılan çalışmalara göre bu; önceki doğumlar, gebelik yaşı ve vajinal doğum gibi farklı faktörlerle ilişkilendirilmiştir.

Neredeyse her kadın çok fazla Braxton Hicks kasılması yaşar ancak bu kasılmalar 39 haftalık gebelik sancıları ile karıştırılabilir. Çoğu kadın için yalancı kasılmaları gerçeklerinden ayırmak zor olabilir. Braxton Hicks, acı verici olmayan ancak kadınlara rahatsızlık veren, genellikle düzensiz kasılmalardır ve gerçek doğumun bir belirtisi değildir.

Kasılmalar, en çok üçüncü trimesterda görülür ve doğum yaklaştıkça daha çok hissedilebilir. Bu kasılmaları ayırt etmek için süresini takip edebilirsiniz. Yalancı kasılmalar çoğunlukla 30 saniye ila 2 dakika arasında sürer ve zaman içinde kaybolur. Bu dönemde gerçek doğum kasılmaları gibi ağrılı olabilir ancak düzenli hale gelmez.

39 haftalık hamilelik sırasında aşağıdaki durumlar normal değildir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir:

• Kanama
• Kaburgaların altında hissedilen ağrı
• Bulanık görme, ışık hassasiyeti, yanıp sönen ışıklar görme ya da uçuşan noktalar görme gibi görme ile ilgili problemler
• Herhangi bir hastalıktan kaynaklanmayan 37,5°C’nin üzerinde ateş
• Ayaklarla birlikte ellerin, yüzün ve bileklerin aşırı şişmesi
• Geçmeyen mide ağrısı
• Geceleri şiddetlenen kaşıntı
• Çok şiddetli baş ağrısı

Rutin kontroller sırasında herhangi bir komplikasyon olmaması için kan basıncının ölçülmesini de içeren çeşitli testler yapılabilir. Gebeliğe bağlı ciddi bir durum olan preeklampsi, idrar testleri sayesinde teşhis edilebilir. Bulanık görme, şiddetli baş ağrıları, yüzde ve ellerde aşırı şişlik gibi semptomlar, preeklampsi belirtileri olabilir.

Bu dönemde doğum sonrası ile ilgili kaygılı olabilen kadınlar, partnerlerinden ve aile üyelerinden destek alabilir. Doğumdan sonra emzirirken beslenme hakkında sağlık görevlilerinden bilgi alabilir. Hastanede ihtiyaç duyulan eşyalar belirlenerek bir çanta hazırlanması da faydalı olur. Evde ise rahatlatıcı ve güvenli bir ortam yaratılabilir.

Referanslar:

1. NHS. Week 39. https://www.nhs.uk/start-for-life/pregnancy/week-by-week-guide-to-pregnancy/3rd-trimester/week-39/ adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
2. NCT. Pregnancy Week 39. https://www.nct.org.uk/pregnancy/your-pregnancy-week-week/pregnancy-week-39 adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
3. Numours Kids Health. Week 39. https://kidshealth.org/en/parents/week39.html adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
4. Alabama Public Health. 40 Weeks Brochure. https://www.alabamapublichealth.gov/womenshealth/assets/40weeks_brochure.pdf adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
5. UCLA Health. How to prepare for labor. https://www.uclahealth.org/sites/default/files/documents/How_to_Prepare_for_Labor.pdf adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
6. raisingchildren.net.au. 39 Weeks Pregnant. https://raisingchildren.net.au/pregnancy/week-by-week/third-trimester/39-weeks adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
7. American Pregnancy. 39 Weeks Pregnant. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/week-by-week/39-weeks-pregnant/ adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
8. Intermountain Healthcare. 39 Weeks Pregnant. https://intermountainhealthcare.org/services/women-newborn/40-weeks-pregnancy/week-39/ adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
9. National Institutes Helath. Full Term starts at 39 weeks. https://www.nichd.nih.gov/sites/default/files/inline-files/KnowYourTermsFactsheet.pdf adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
10. Huang, C., Han, W. & Fan, Y. Correlation study between increased fetal movement during the third trimester and neonatal outcome. BMC Pregnancy Childbirth 19, 467 (2019). https://doi.org/10.1186/s12884-019-2637-4 adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.
11. Pregnancy Birth Baby. Brazxton Hicks Contractions. https://www.pregnancybirthbaby.org.au/braxton-hicks-contractions adresinden Ekim 2023 tarhinde erişilmiştir.