40 Haftalık Gebelik

Hamileliğin neredeyse sona erdiği 40. hafta, aylarca süren bekleyişin ardından bebeğinizle tanışma zamanınızın geldiği dönemdir. Çoğu gebelik 40 hafta sürer ve doğum genellikle 38 ila 42. haftalar arasında gerçekleşir. Bahsedilen haftalar, ideal zamandır. Bebeğin sağlıklı büyümesi için 39. haftadan önce doğum yapılması sakıncalı olabilir ve erken doğum olarak adlandırılır. 40 haftalık gebelik ve sonrasında ise kadınların haftada iki kez doktor randevusu alması ve muayene olması faydalı olur.

Hamileliğin son haftalarında bebeğin başı pelvise doğru hareket ederken kadınlar durumu fark edebilir. Bazen doğum başlayana kadar bahsedilen hareket gerçekleşmez. 40 haftalık gebelik görüntüleri sayesinde de bebeğin hareketleri takip edilebilir. 40. haftanın geçmesiyle kadınlar kendini yorgun ve rahatsız hissetse de bebek çoğu zaman sağlıklıdır.

Doğum, bazen bu haftada gecikebilir ve kadınlar o yüzden kaygılanabilir. Doğumun yapay olarak başlaması için ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaçlar, kasılmaların ve doğumun başlamasına yardımcı olur. Amniyotik sıvıyı tutan zarın dışarıdan müdahale ile yırtılması da doğumun başlamasını sağlayabilir.

40 Haftalık Gebelik Kaç Aylıktır?

Doğmamış bebekler rahimde ortalama 38 hafta boyunca kalır. Ayrıca gebelik süresi 40 hafta olarak hesaplanır. Nedeni, gebeliğin aslında son regl tarihinden 2 hafta sonra başlamasıdır. Gerçek tarih ise son regl gününden 1 gün sonraya göre hesaplanır.

Sağlıklı bir gebelik süreci 9 ay 10 gün devam eder. 40. hafta, bu döneme girildiği anlamına gelir. Bu haftada 9. ay bittiği için doğum her an gerçekleşebilir. Bebeğin sağlıklı olması için ideal doğum zamanı 39. ve 40. haftalardır. Son muayenelerde elde edilen 40 haftalık bebek görüntüsü ile bebeğin sağlıklı olup olmadığı kontrol edilebilir.

40 Haftalık Gebelikte Doğum Belirtileri Nelerdir?

Rahim kasılmaları, 40 haftalık gebelik doğum belirtilerinin en önemlisidir. Kasılmalar, güçlü adet krampları ya da gelip giden bel ağrısı gibi hissedilir. Doğumun ilk aşamasında rahim düzenli aralıklarla kasılır, rahim ağzı incelir ve gerilir. İkinci aşamada kadınlar ıkınarak bebekleri vajinal kanala doğru harekete zorlar. Son aşamada ise doğum gerçekleşir.

Gerçek kasılmalar karın gerildiğinde ortaya çıkar ve oldukça acı verici olabilir. Kaslar gevşediğinde ağrı da kaybolur. Kasılmalar başladığında 6-12 saat arasında sürebilir ve rahim ağzı 10 cm açılana kadar devam eder. Daha önce doğum yapmış kadınlarda süre daha az olabilir. Kasılmalar 5 dakikada bir olmaya başladığında ve en az 1 dakika boyunca devam ettiğinde doğumun başladığını anlayabilirsiniz.

Çoğu kadın tahmini doğum tarihlerinde doğum yapamaz. İlk kez anne olacak birçok kadın, bebeklerinin dünyaya gelmesi için doğum tarihinden sonra 2 haftaya kadar bekleyebilir. Bu durumda bebeğin yeterli oksijen aldığından ve sinir sisteminin tepki verdiğinden emin olmak için fetal kalp atış hızının ve hareketlerinin izlenmesi faydalı olur. Bu dönemde doğum sonrasına hazırlık yapmak için doktorunuzdan ya da diğer sağlık görevlilerinden yenidoğan bakımı hakkında bilgi alabilirsiniz.

Sağlıklı doğum yöntemi belirlenirken kadınların fiziksel durumu ve bebeklerin gelişimi de dikkate alınmalıdır. Doğumun geciktiği durumlarda kadınlar kaygılanabilir ve “40 haftalık gebelik sancım yok” şeklinde internette araştırma yapabilir. Bu durumda amniyotik kese zarı yapay olarak parçalanabilir. Ayrıca oksitosin hormonu veya başka ilaçlar verilerek doğum tetiklenebilir. Risk içeren durumlarda sezaryen doğum bir seçenek hâline gelebilir.

Doğumun doğal olarak başlaması için kadınların evde uygulayabileceği yöntemler de vardır. Meme uçları başparmak ve işaret parmağı arasına alınarak yaklaşık 5-10 dakika boyunca hafifçe ovalanabilir. Bu, rahmin kasılmasına yardımcı olan doğal hormon oksitosini teşvik edebilir.

Stresten uzak durmak ve rahatlatıcı aktivitelerde bulunmak da doğumun başlamasına yardımcı olabilir. Rahat olmak, vücudun doğum hormonlarını daha kolay üretmesini sağlayabilir. Dolayısıyla bazı rahatlama egzersizlerini denemek veya rahatlamaya yardımcı olacak keyifli aktivitelerde bulunmak doğumun başlamasına katkıda bulunabilir.

40 Haftalık Bebek Görüntüsü Nasıldır?

Bu dönemde bebeğin uzunluğu baştan topuğa kadar ortalama 51,2 cm’dir. 40 haftalık bebek boyu bir bal kabağının büyüklüğü ile aynıdır. 40 haftalık gebelikte bebeğin kilosu ise yaklaşık 3,5’tir.

Bebeğin hareketleri yavaşlamamalı ya da durmamalıdır. Hareketlerde gözlemlenen bir değişiklik, önemli bir sorunun işareti olabilir. 40 haftalık bebek ultrason görüntüsü sayesinde hem gelişim hem de hareket kontrol edilebilir.

Bu hafta doğan bir bebeğin kafası genellikle doğum kanalından dolayı geçici olarak şekilsizdir ve verniks veya kanla kaplı olabilir. 40 haftalık bebeklerin cildinde renk değişiklikleri, kuru lekeler ve döküntüler olabilir ve hepsi normaldir.

40 haftalık anne karnındaki bebeklerin kafatası dışında, kalan kemikler oldukça sertleşmiştir ancak kafatası yumuşak ve esnek yapısını korur. Bu, doğum sırasında kafatasının doğum kanalından geçmesine yardımcı olur. Kafatasının şekli, bahsedilen durumdan dolayı doğumdan sonra birkaç gün koni biçiminde olabilir.

40 haftalık hamilelik sonrasında doğumun daha kolay olabilmesi için kafatasında bıngıldak ve yumuşak noktalar bulunur. Arka kısımda bulunan yumuşak noktalar ise 3. ve 4. aylar arasında, ön kısımda bulunan yumuşak noktalar doğumdan sonra 15. ve 18. aylar arasında sertleşir.

Hamileliğin Son Günlerinde Neler Yaşanır?

Gebeliğin son günlerinde rutin kontrollerin yapılması için doğum öncesi muayene randevusu alınması gerekir. Muayene sırasında kan basıncı kontrol edilir ve karnınız ölçüsü alınır. Ayrıca idrarda protein bulunması ile karakterize olan ve tehlikeli olabilen preeklampsi için idrar örneği alınabilir.

Kadınlar bu dönemde sık sık Braxton Hicks kasılmaları yaşar. Çoğu 30 saniye sürse de bazen 2 dakika kadar devam edebilir. Kasılmalar nedeniyle karın gerginleşip sertleşebilir ancak ağrı hissedilmeyebilir. Bazı kadınlar hareket etmekte zorlanır ve rahatsızlık hisseder. Yalancı kasılmalar, vücudun doğuma hazırlanma şeklidir ancak gerçek doğumdaki gibi rahim ağzının genişlemesine neden olmaz. Çoğu kadın gebeliğin son döneminde kasılmalar nedeniyle heyecanlanabilir.

40 haftalık gebelikte bebek hareketlerinde azalma olmamalıdır. Bir önceki haftada olduğu gibi hareketlerin güçlü ve düzenli olmaya devam etmesi gerekir. Bebeğin hareketlerinde azalma olması ya da bebeğin hiç hareket etmemesi durumunda doktorunuzla iletişime geçmeniz faydalı olur.

Doğum belirtileri başlamadan önce aşağıdakiler yapılabilir:

• Kadınlar için kan basıncının ve kilonun kontrol edilmesi
• Karnın boyutu ölçülerek 40 haftalık bebek gelişiminin kontrol edilmesi
• Bebeğin kalp atışlarının dinlenmesi
• 40 haftalık bebek kilosu ve boyunun ölçülmesi
• Bebeğin hareketlerinin takip edilmesi
• Doğum belirtilerinin öğrenilmesi ve hastaneye gidişin planlanması
• Alt değiştirme ve doğum sonrası beslenme önerileri alınarak bebeğin bakımı için hazırlık yapılması

Referanslar:

1. UNM Health - What to Know During Your Pregnancy: Weeks 26-34. https://unmhealth.org/_media/files/womens-health/patient-education/pregnancy-weeks-26-34-english.pdf adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
2. Nova Scotia Health. Giving Birth After Your Due Date - Valley Regional Hospital. https://www.nshealth.ca/patient-education-resources/1925 adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
3. Hennepin Healthcare. Your Care During Pregnancy. https://www.hennepinhealthcare.org/wp-content/uploads/2020/04/Your-care-during-pregnancy.pdf adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
4. HSE. 37 to 40 weeks pregnant. https://www2.hse.ie/pregnancy-birth/baby-development-pregnancy-stages/stages/37-40-weeks/ adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
5. Raising Children/ the australian parenting website. 40 weeks pregnant. https://raisingchildren.net.au/pregnancy/week-by-week/third-trimester/40-weeks adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
6. Mount Sinai. When You Passes Your Due Date. https://www.mountsinai.org/health-library/special-topic/when-you-pass-your-due-date adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
7. Better Health Channel. Baby Due Date. https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/baby-due-date adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
8. Genea World Leading Fertility. Pregnancy Mount by Mount. https://www.genea.com.au/GEN/media/Genea/PDF/Genea-Pregnancy-guide-booklet.pdf adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
9. Intermountain Health. 40 Weeks Pregnant. https://intermountainhealthcare.org/services/women-newborn/40-weeks-pregnancy/week-40/ adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
10. Numerous Kids Health. Week 40. https://kidshealth.org/en/parents/week40.html adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
11. NHS. Yo Are Past Your Due Date. What Happens Next? https://mft.nhs.uk/app/uploads/sites/4/2018/04/You-are-past-your-due-date-what-happens-next-July-2014.pdf adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
12. NCT. Pregnany Week 40. https://www.nct.org.uk/pregnancy/your-pregnancy-week-week/pregnancy-week-40 adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
13. NHS. Week 40. https://www.nhs.uk/start-for-life/pregnancy/week-by-week-guide-to-pregnancy/3rd-trimester/week-40/ adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
14. Raisingchildren.net.au. 40 Weeks Pregnant. https://raisingchildren.net.au/pregnancy/week-by-week/third-trimester/40-weeks adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
15. American Pregnancy. 40 Weeks Pregnant. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/week-by-week/40-weeks-pregnant/ adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.
16. HealthHub. What Are Braxton Hicks Contractions? https://www.lancastergeneralhealth.org/health-hub-home/motherhood/your-pregnancy/what-are-braxton-hicks-contractions adresinden Ekim 2023 tarihinde erişilmiştir.