Planlı Hamilelik

Hamilelik Planlama Nasıl Yapılmalıdır?

Hamile kalmaya karar vermeden önce kendinize şu soruları sorabilirsiniz;

Acaba hamile kalmayı düşünüyor muyum?

• Hazır olup olmadığınıza yalnızca siz karar verebilirsiniz.
• Herkes için çocuk sahibi olunacak zaman farklıdır.
• Ebeveyn olmak, ömür boyu özveri ister.
• Çoğumuz bir gün çocuk sahibi olmak isterken, bir kısmımız asla tercih etmez.
• Bazıları ise kararsızdır.

Gerçekten ebeveyn olmak istiyor muyum?

Bir çocuğun annesi ya da babası olmak; eğlenceli, değerli ve zorlu bir süreçtir. Çocuğunuz büyürken aslında siz de büyüyor ve kendinizi keşfediyorsunuz.

Ebeveyn olmak, sevginin yanı sıra enerji ve sabır gerektirir. Çocuğunuzun ihtiyacı sürekli değişecek. Sizin yapmanız gereken çocuğunuzun neye ihtiyacı olduğunu anlamak ve bu ihtiyacı karşılamak için en iyisini yapmaktır. Ebeveynliğe gerçekçi yaklaştığınızda başa çıkabilmeniz daha kolay olacaktır.

Ebeveyn olmak bana göre mi?

Ebeveynlikle ilgili bazı söylentiler de yok değildir:

• İyi bir ebeveyn olmak doğamda var.
• Çocuk sahibi olmak hayatımdaki her şeye bir düzen getirecek.
• Çocuğum olduğunda daha sabırlı olacağım.
• Özgürlüğümün kısıtlanmasıyla kolay başa çıkacağım.
• Çocuğumu yeteri kadar sevdiğimde hiçbir sorunu kalmayacak.
• Çocuğum, ihtiyacım olan tüm sevgiyi bana verecek.
• İyi bir ebeveyn olursam, çocuğumun ihtiyaçlarını karşılamak için en iyisini yapmaya çalışırsam çocuğum mutlu olacak. Tabii ki ben de...
• Çocuğumun bakımında kimsenin desteğine ihtiyacım olmayacak.

Ebeveyn olmak ile ilişkili gerçek dışı beklentileri olan insanlar bu süreci daha zor atlatacaktır. Diğer ailelerle konuşmak hamilelik kararı alırken size yardımcı olacaktır. Tecrübe size yol gösterecektir. Ayrıca tanıdığınız bir ailenin çocuğuyla zaman geçirmek ve onları gözlemlemek size fayda sağlayacaktır.

Acaba anne/baba olmak için en uygun zaman nedir?

Çoğumuz çocuk sahibi olmak için en doğru zamanı bekleriz. Ancak işin aslı en doğru zaman diye bir şey yoktur. Tabii ki hayatınızda çocuk sahibi olabileceğiniz daha uygun zaman dilimleri olabilir.

Çocuk sahibi olmadan önce kendinize sorun.

• Sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmek ve sağlıklı bir çocuk sahibi olmak için beslenmemde ve yaşam stilimde değişiklik yapmaya hazır mıyım?
• Bir çocuğa istendiğini ve sevildiğini hissettirmeye hazır mıyım?
• Daha fazla stres, kendime ayırabileceğim daha az zaman ve artan harcamalarla başa çıkabilecek miyim?
• Arkadaşlarım ve ailem bana destek olacak mı?
• Sorumluluk almaya hazır mıyım?
• Çocuk sahibi olmayı ertelemeli miyim?
• Şimdi çocuk sahibi olursam, benim ve ailemin geleceği için bu ne anlam ifade eder?

Başka bir çocuğunuz varsa ve ikinci bir çocuk sahibi olmaya hazırsanız, bu durumu diğer çocuğunuza nasıl açıklayacağınızı düşünün. Verdiğiniz cevapların size ne anlam ifade ettiğinden emin olun ve bu cevapları dilerseniz eşinizle, ailenizden biriyle veya arkadaşlarınızla değerlendiriniz.

Ve anne olmaya karar verdim. Peki şimdi ne yapmam gerekiyor?

Anne olmayı planlıyorsanız hamileliğe öncesinde hazır olmanız gerekir. Sağlığınızla ilişkili konulara dikkat etmek, sağlıklı bir çocuk sahibi olmak için şansınızı arttırır. Bazı kadınlar, birkaç ay içerisinde hamile kalabilirken bazıları için bu daha uzun bir zaman alabilir. Dolayısıyla bu dönemi mümkün olduğunca sağlıklı bir hamilelik geçirmenizi ve sağlıklı bir bebek doğurmanızı sağlayacak hazırlıkları yapma fırsatı olarak değerlendirin. Kaçıncı çocuğunuz olursa olsun aşağıdaki adımları unutmayın.

• Hamilelik öncesi sağlık kontrolü yaptırın.
• Hamilelik ve doğum sırasında doktorunuzun kim olacağına karar verin.
• Dişçinizi ziyaret edin.
• Soyağacınızı inceleyin.
• Kendi hamilelik geçmişinizi inceleyin.
• Gerekirse genetik tarama yaptırın.
• Tahlil yaptırın.
• Tahlil sonuçlarında herhangi bir tedavi gerektiren bir durum varsa hamile kalmadan önce tedavi olun.
• Aşılarınızı kontrol edin ve tamamlayın.
• Kronik hastalıklarınızı kontrol altına alın.
• Doğum kontrolünü bırakmaya hazırlanın.
• Daha iyi beslenmeye başlayın.
• Kilonuzu kontrol altına alın.
• Forma girin ama fazla ısınmayın.
• Kafeini azaltın.
• Alkolü azaltın.
• Sigarayı bırakın.
• Kanunen yasak olan tüm uyuşturucu maddelerden ve ilaçlardan uzak durun.
• Gerekmedikçe radyasyona maruz kalmamaya çalışın.
• Çevre kirliliğinden gelen risklerden korunun.
• Mali anlamda hazırlık yapın.
• Hamilelikle ilgili personel haklarınız konusunda her şeyi öğrenin.
• Aylık döngünüz ve cinsel birleşmelerinizin takvimini tutmaya başlayın.
• Kendinize zaman tanıyın; hemen hamile kalmazsanız strese girmeyin.
• Rahatlayın.

Yumurtlama dönemini takip etmem gerekiyor mu?

Hamile kalmaya çalışırken yumurtlama zamanını bilmek önemlidir. Bu noktada aşağıdaki yöntemleri dikkate almanızı öneririz.

• Takvimi izleyin.

Yumurtlama genellikle adet döngüsünün ortasında gerçekleşir. Ortalama adet döngüsü 28 gün sürer ancak adet döngülerinde de normal sınırları içinde kalan alan 23 gün ila 35 gün arasında değişebilir. Bu nedenle birkaç ay boyunca adet tarihlerinizi not ederseniz kendi normaliniz hakkında bir fikir edinebilirsiniz. Eğer adetleriniz düzensizse, yumurtlama zamanını gösteren diğer işaretleri göz önünde bulundurmanız gerekir.

• Ateşinizi ölçün.

Bazal vücut sıcaklığınızı takip ederek yumurtlama zamanınızı tam olarak görebilirsiniz. Bazal vücut sıcaklığı, en az 3-5 saatlik bir uykudan sonra sabah uyanır uyanmaz yataktan kalkmadan, konuşmadan hatta yatağınızda doğrulup oturmadan bile önce ölçtüğünüz vücut sıcaklığıdır. Bu değer adet döngünüz boyunca değişir. Yumurtladığınız gün en düşük noktasında olan değer yumurtlamadan bir gün kadar sonra yarım derece civarında artış gösterir. Bazal vücut sıcaklığı grafiğinizi çıkartmanız yumurtlama gününüzden 2-3 gün sonra yumurtlamış olduğunuz haberini verir. Böylelikle birkaç ay içinde gelecek adet döngülerinizde yumurtlamanın ne zaman olacağını tahmin edebilirsiniz.

• İç çamaşırınızı kontrol edin.

Adetiniz bittikten sonra fazla servikal mukus salgılanmaz. İlerleyen günlerde salgının arttığını ve genellikle beyaz ya da bulanık bir görüntüsü olduğunu görürsünüz. Yumurtlamanız yaklaştıkça mukus bollaşır ama daha akışkan, berrak ve kaygandır, yumurta akına benzer. Bu işareti gördüğünüzde yumurtlamanız yaklaşıyor demektir. Yumurtlama olduktan sonra salgınız tekrar azalabilir ya da akışkanlığı daha az ve daha koyu bir kıvam alabilir.

• Rahim ağzınızı tanıyın.

Yaklaşan yumurtlama gününün diğer bir göstergesi, rahim ağzı denilen vajinayla rahim arasındaki boğaza benzer geçidin konumudur. Adet döngünüzün başında rahim ağzınız aşağıda, sert ve kapalı iken; yumurtlama yaklaştığında yukarı doğru geri çekilir, biraz yumuşar ve spermlerin hedefe doğru yol alırken geçebilmelerine izin verecek şekilde hafifçe açılır.

• Vücudunuzu dinleyin.

Kadınların %20’si karın bölgelerinin alt kısmında bir ağrı ya da bir dizi kramp hisseder. Bu ağrının bir yumurtanın olgunlaşması ya da yumurtalıktan atılması nedeniyle ortaya çıktığı düşünülmektedir.

• İdrar testini yapın.

Ovülasyon test kitleri, LH (lüteinleştirici hormon) seviyesini ölçerek yumurtlama tarihinizi 12 ila 23 saat önceden tespit edebilir. LH yumurtlama öncesinde zirveye çıkan son hormondur. Tek yapmanız gereken bir çubuğa idrarınızı damlatmak ve belirtecin yumurtlamak üzere olup olmadığınızı göstermesini beklemektir.

Tüm bunların yanında sadece denemeler yapabilir ve akışına bırakabilirsiniz.

Referanslar:

1. Planned Parenthood. https://www.plannedparenthood.org/learn/pregnancy/considering-pregnancy adresinden Mart 2023 tarihinde ulaşılmıştır.
2. CDC. https://www.cdc.gov/preconception/planning.html adresinden Mart 2023 tarihinde ulaşılmıştır.