Tetanoz Nedir?

Tetanozun gelişen teknolojiye rağmen özellikle az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir toplum sağlığı sorunu olmaya devam ettiği söylenebilir.

Hastalık, aşılama ile bağışıklık kazandırılarak %100 oranında önlenebilmesine rağmen hastalığa yakalanıldığında ölümcül olduğu için çok önemlidir. Aşılanmanın yetersiz olduğu ülkelerde her yaşta, aşılanmanın yeterli olduğu ülkelerde ise sadece ileri yaşlarda görülmektedir. Tanı ve tedavisi zor, ağır seyirli ve ölüm oranı yüksek bir hastalıktır. Tetanoz özellikle bebeklik çağı ve ileri yaşlarda, ilaç bağımlılarında ağır ve ölümcül seyretmektedir.

Tetanoz Nasıl Bulaşır?

Hastalık etkeni bakteri, özellikle toprakla bulaşmanın olduğu çeşitli yaralanmalar sonucunda doku bütünlüğü bozulmuş bölgelerden insan vücuduna girer. Bakteri çoğalmaya başladıktan sonra salgıladığı toksinler sinir sistemini etkiler.

Tetanoz, tüm dünyada görülen bir hastalık olmasının yanında nüfusun çok olduğu, toprağın yoğun organik madde içerdiği, nemli, sıcak bölgelerde, özellikle yaz aylarında daha sık görülmektedir. Organizma esas olarak toprakta, insan, büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvanlarının bağırsak florasında ve dışkısında, dışkı ile bulaşmış topraklarda, sularda bulunabilir. Çivi, diken, kıymık batmaları, yanıklar, kesikler, delinme, çarpma, toprakla kirlenmiş çeşitli aletlerle yaralanmalar, cerrahi girişimler, hijyenik olmayan doğum, düşük ve kürtajlar, hayvan ısırmaları sonucunda hastalık bulaşabilir.

Tetanoz Belirtileri

Tetanoz belirtileri enfeksiyondan 4 ila 21 gün sonra (ortalama olarak 10 gün sonra) görülmeye başlar. Ortalama olarak 10 gün sonra başlar. Ana belirtiler çene kaslarında sertlik, 38°C ve üstünde yüksek ateş, terleme ve hızlı kalp atışıdır. Tedavi edilmezse belirtiler gelecek günlerde daha kötüye gidebilir. Bazı durumlarda nefes alamama, ani kalp durması gibi yaşamı tehdit eden durumlar oluşabilir.

Tetanoz Aşısı Ne Zaman Yapılır? Nasıl Uygulanır?

Ülkemizde tetanoz aşısı çocuklukta rutin aşı programındadır ve 10 yılda bir ek doz önerilmektedir. Tetanoza karşı bağışıklama Sağlık Bakanlığı’na bağlı Sağlık Ocakları ve Ana Çocuk Sağlığı birimlerinde; doğumdan sonraki 2, 4 ve 6. aylarda birer doz ve 18-24 ay arasında bir doz olmak üzere toplam dört doz aşı şeklinde uygulanmaktadır.

Referanslar:

  1. Öncü S. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuran hastalarda tetanoz immünitesi. Ocak 2023 tarihinde http://adudspace.adu.edu.tr:8080/jspui/bitstream/11607/1407/3/Selcen-%C3%96NC%C3%9C-tez.pdf adresinden ulaşılmıştır.
  2. National Health Service UK. Ocak 2023 tarihinde http://www.nhs.uk/Conditions/Tetanus/Pages/Introduction.aspx adresinden ulaşılmıştır.