Kızamık Nedir? Kızamık Belirtileri Nelerdir?

Kızamık hastalığı virüs kaynaklı olan bulaşıcı ve ciddi bir hastalıktır. Hastalık yalnızca insanlarda görülür ve boğazın gerisinden akciğerlere uzanan hücrelerde çoğalır. Virüs, solunum yollarından havaya saçılan damlacıkların solunmasıyla ya da enfekte kişilerin burun, boğaz salgılarının doğrudan ya da bulaşan nesneler aracılığıyla temasıyla bulaşır.

Güvenli ve etkili kızamık aşısı bulunmuş olmasına rağmen, tüm dünyada küçük çocuklar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.

Kızamık enfeksiyonunun ortalama kuluçka süresi 10-12 gündür. Bu dönemden sonra kızamık belirtileri açısından yüksek ateş, öksürük ve burun akıntısı ile seyreden 2-4 günlük bir dönem başlar. Sıklıkla göz nezlesi ve bronşit de görülür ve başlangıçta döküntü gözlenmez. Hasta bu dönemde virüs yayar ve bu dönem oldukça bulaşıcıdır. Yüksek ateşle birlikte sert, kuru bir öksürük başlar ve komplike olmayan vakalarda 1-2 hafta devam eder. Genellikle en son kaybolan belirti öksürüktür. Küçük çocuklarda lenf bezinde büyümeye sık rastlanırken daha büyük çocuklarda ışıktan korkma görülebilir. Kızamık bazen de eklem ağrıları ile seyreder. Döküntüler başlamadan önce dikkatli bir muayene ile hastaların %80’inin ağız mukozasında lekeler görülebilir.

Ön belirtilerden 2-4 gün sonra tipik olarak görülen döküntü başlar. Döküntü önce kulak arkası ve yüzden başlar ve başlamasıyla birlikte ateş çok yükselir. İkinci ve üçüncü gününde döküntüler en üst düzeye ulaşır ve 3-7 günde başladığı sırayla solarak sonlanır. Kötü beslenme durumunda bazı çocuklarda çok şiddetli görülebilir. Bildirilen kızamık vakalarının yaklaşık %30’unun bir veya daha fazla yan etkisi olmasının yanında kızamık komplikasyonları 5 yaşından küçük çocuklarda ve 20 yaşından büyüklerde daha yaygındır.

Kızamık komplikasyonlarının görülme oranları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Herhangi bir komplikasyon

%29

İshal

%8

Otitis media (Orta kulak iltihabı)

%7

Pnömoni (Zatürre)

%6

Ensefalit (Ense sertliği)

%0,1

Ölüm

%0,2

Hospitalizasyon (Hastaneye yatış)

%18

ABD 1985-1992 sürveyans verilerine göre hesaplanmıştır.

Referanslar:

  1. T.C Sağlık Bakanlığı. Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve Laboratuvar Rehberi. Ocak 2023 tarihinde https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/21256,bulasici-hastaliklar-tani-surveyans-ve-laboratuvar-rehberi-2004pdf.pdf?0 adresinden ulaşılmıştır.
  2. Centers for disease control and prevention, Measles 2 Ocak 2023 tarihinde https://www.cdc.gov/measles/transmission.html adresinden ulaşılmıştır.